Najważniejsze zasady projektowania systemów alarmowych

Według statystyk połowa wszystkich odszkodowań wypłacanych rocznie przez firmy ubezpieczeniowe to rekompensata włamań. Trzeba jednak pamiętać, że samych włamań jest znacznie więcej ponieważ w przypadku takiego nieszczęścia, odszkodowanie nie zostanie wypłacone, gdy ubezpieczyciel stwierdzi brak systemu alarmowego. To tylko jeden z argumentów na rzecz inwestycji w zabezpieczenie majątku, czyli w system alarmowy.

Skuteczność systemu alarmowego zależy od sposobu w jaki został on zaprojektowany. Ważne, by był jak najbardziej nowoczesny, czyli tym samym nieznany potencjalnym włamywaczom. Powinien mieć też funkcję personalizacji, czyli dawać możliwość przydzielenia różnym użytkownikom dostępu do różnych stref i dawać szanse skutecznego odstraszenia złodziei. Dobrze jest też wziąć pod uwagę kwestie estetyczne, czyli takie dopasowanie do stylu wnętrz i zabudowy, by system jak najmniej się wyróżniał i pozostawał zamaskowany dla osób postronnych. Wyliczenie takie nie wyczerpuje jednak tematu.

Podejmując decyzję o montażu systemu należy oszacować ryzyko wystąpienia niebezpiecznych sytuacji i zdefiniować je, czyli nazwać

Tak stworzony obraz możliwości uzasadnia wybór jednej z czterech umownych klas systemów alarmowych:

• Klasa I – wybierana gdy ryzyko włamania lub kradzieży jest niewielkie, a hipotetyczny intruz będzie mało doświadczony w kwestii alarmów oraz będzie dysponować jedynie najprostszymi narzędziami.
• Klasa II – klienci decydują się na nią przy założeniu, że włamywacz zna się na alarmach i będzie wyposażony w narzędzia specjalistyczne takie jak klucze metryczne, czy miernik uniwersalny.
• Klasa III – chroni przez sytuacją, w której intruz nie tylko zna się na alarmach, ale i dysponuje wyposażeniem elektronicznym, dzięki któremu może dotrzeć do dowolnego punktu.
• Klasa IV – wskazywana przy założeniu, że włamywacz będzie mieć możliwości zaplanowania włamania i będzie dysponować szeroką gamą sprzętu.

Zgodnie z powyższym podziałem, większość klientów po konsultacji z ekspertem w dziedzinie systemów alarmowych decyduje się na system klasy drugiej. Na ogół decyzji towarzyszą pewne innowacje, które mają na celu zabezpieczenie przed wypadkami nieprzewidzianymi. Co dalej?

Pierwsza sprawa to montaż zabezpieczeń, a ściślej rodzaje montażu

Do wyboru są dwa typy -  przewodowe oraz bezprzewodowe. Pierwszy typ zamawia się najczęściej dla budynków, które dopiero powstają i jeszcze nie są otynkowane, co pozwala na ukrycie przewodów. Zdarza się oczywiście zastosowanie takiego systemu w już zamieszkanym domu, ale pociąga to wówczas za sobą konieczność wykucia szczelin w ścianach tudzież montażu odpowiednich listew. Dlatego w przypadku gotowych obiektów na ogół decydujemy się na system bezprzewodowy. Poza uniknięciem pyłu nieodłącznie związanego z kuciem ścian zwracamy uwagę na to, że chociaż urządzenia przewodowe są tańsze, to w kwestii czasu instalacji i kosztów montażu systemy bezprzewodowe są bardziej opłacalne.

Załóżmy, że dokonaliśmy już wyboru, system został zakupiony, zainstalowany i uruchomiony. Trzeba przede wszystkim pamiętać, że nie jest to system statyczny, który bez jednego ruchu czeka aż będzie potrzebny. Dzisiejsze systemy alarmowe to nie tylko ochrona, ale także inteligentne wsparcie w zarządzaniu domem, lub obiektem firmowym. Dają możliwość sterowania całym budynkiem poprzez jeden panel administracyjny. Pozwala na sterowanie roletami, odłączanie bądź inicjację zasilania urządzeń elektrycznych o określonych godzinach, zaś wyposażenie systemu w czujniki zalania wodą oraz zawór odcinający pozwolą uchronić posesję przed zalaniem w przypadku awarii hydraulicznej. System jest stanie również wykryć obecność gazu i poza poinformowaniem dysponenta o zagrożeniu rozpocząć wentylację zagrożonych pomieszczeń. Dlatego kolejnym elementem na który zwracamy uwagę jest rodzaj zastosowanych czujników. Do najpopularniejszych należą czujniki ruchu na podczerwień, rzadziej dualne czyli takie, które wykrywają zagrożenia przy pomocy zarówno podczerwieni jak i mikrofal. Są one jednak polecane dla miejsc w których klientom zależy na szczególnym bezpieczeństwie, a jednocześnie uniknięciu fałszywych alarmów ruchowych. Z kolei w ramach okiennych i framugach montuje się najczęściej czujniki magnetyczne. Jest wiele rodzajów czujek – instalator musi dobrać je mądrze. Ponieważ włamywacze często stosują metodę „na śpiocha”, rozpylając w pomieszczeniach gaz usypiający, nie warto zapominać o montażu czujki gazu usypiającego przynajmniej w sypialni.

Najważniejsze urządzenie całego systemu alarmowego to centrala

Zazwyczaj montuje się ją w centralnej części domu. Zawsze odradzamy montaż centrali tuż obok drzwi wejściowych (zamiast niej można zainstalować w tym miejscu szeregowy manipulator), w przeciwnym razie ułatwia się jej zniszczenie, lub będące na rękę intruzom uszkodzenie mechaniczne poprzedzające wysłanie sygnału alarmu. Montaż w kotłowni, łazience, garażu, czy pomieszczeniu gospodarczym może ją narazić na uszkodzenia przez wilgoć lub pyły, jednakże eksperci w dziedzinie zabezpieczeń zawsze są zdolni wskazać najstosowniejszą lokalizację.

Idąc dalej w omawianiu reguł projektowania systemu alarmowego nie sposób nie wspomnieć, że integralną częścią każdego systemu alarmowego jest sygnalizator – dźwiękowy - albo łączący dźwięk i światło. Emisja dźwięku o niskiej częstotliwości rozprasza włamywaczy, czym przeszkadza im w szybkim działaniu. Sygnalizatory powinno się rozmieszczać w różnych punktach domu i jego otoczenia. Najlepiej wybrać takie, które będą wyposażone we własne akumulatory dzięki czemu będą działać nawet w przypadku przecięcia przewodów, choć nie zawsze do tego dochodzi – dźwięk alarmu naprawdę potrafi odstraszyć intruzów.

Jak wspomnieliśmy na wstępie, ważną cechą współczesnych instalacji alarmowych jest wydzielenie stref alarmowych. Dzięki temu w nocy można załączyć czuwanie obejmujące ogród i część dzienną domu, zwykle usytuowaną na parterze tak by uzyskać konfigurację wczesnego ostrzegania i spłoszenia intruza zanim ten zdoła dotrzeć do domu. Nowoczesne alarmy dają także możliwość zdalnego kontrolowania pracy urządzeń domowych przez telefon, smartfon, lub internet z dowolnego miejsca na kuli ziemskiej. Ale uwaga! Pomimo wszystkich ułatwień, jakie daje nam technologia należy pamiętać, że wszystkie komponenty systemu to tylko urządzenia, którymi steruje człowiek. Żadna czujka nie odróżni intruza od domownika - czujki same nie stworzą prawidłowo działającego systemu alarmowego. Niezależnie od tego czy klient decyduje się na instalację systemu, czy nie, nadal to głównie na nim ciąży odpowiedzialność za bezpieczeństwo posesji. Trzeba więc pamiętać, że nie każdy system jest dobry dla każdego obiektu, alarm naprawdę odstrasza złodzieja, zaś system domowy to inwestycja na lata i jako taka zawsze przynosi oszczędności. Poza tym przed wyjściem z domu należy zawsze zamknąć wszystkie okna, drzwi balkonowe i wejściowe, oraz właściwie uzbroić instalację alarmową. Nie należy też podawać kodów dezaktywujących osobom postronnym.

Zasilanie i sterowanie dodatkowe systemu alarmowego

Centrala, a wraz z nią cały system alarmowy są zasilane energią elektryczną. Ponieważ awaria zasilania nie ma prawa spowodować unieruchomienia systemu, instalację wyposaża się w akumulator, lub akumulatory. Kolejnym zabezpieczeniem sprawności i co równie ważne sterowności systemu są manipulatory. Umożliwiają one włączanie i wyłączanie systemu poprzez wprowadzenie kodu dostępu, dają tez możliwość programowania wyboru czujek, które mają zostać uruchomione. Wyświetlacz manipulatora może też przekazywać komunikaty o niedomkniętych drzwiach i oknach. W systemie może i powinno być kilka manipulatorów – w każdym z miejsc, w których uzbraja się alarm. Ich rodzaj i funkcjonalność są zdeterminowane przez dobór funkcji spełnianych przez system, co z kolei prowadzi nas do idei ergonomii. System należy zaprojektować tak, by wyeliminować takie typy czujników, które mogłyby być źródłem fałszywych alarmów. Czyli nie należy korzystać z czujników ciśnieniowych w miejscach narażonych na przeciągi, ani z wibracyjnych w pomieszczeniach narażonych na wibracje z zewnątrz. Elementy dodatkowe, takie jak na przykład zamki szyfrowe trzeba instalować w sposób uniemożliwiający ich zniszczenie lub celowe uszkodzenie. W wypadku syren oraz elementów świetlnych używa się zabudowanych puszek ściennych, stalowych osłon, dedykowanych puszek antywłamaniowych. Temat najważniejszych reguł projektowania systemów możemy zakończyć przypomnieniem o ostatniej ważnej funkcji systemu jaką jest generowanie ostrzeżeń w przypadku awarii, czy niepoprawnego funkcjonowania danego urządzenia. Każdy defekt może być zwykłą awarią albo efektem niedostatecznego zasilania, ale może też wynikać z celowego przerwania okablowania, próby ingerencji w działanie czujnika, albo dokonania zniszczenia przez osoby postronne.